Jak dbać o gitarę?

Jak dbać o gitarę?

23 PAŹDZIERNIKA 2024

Jak dbać o gitarę?


Jak dbać o gitarę?

Każda gitara to delikatny drewniany instrument. Zarówno gitara elektryczna, akustyczna, klasyczna, jak i wszystkie pozostałe typy gitar wymagają od użytkownika odpowiedniej dbałości, aby mogły przez wiele lat zachowywać swoje walory estetyczne i brzmieniowe. Regularna konserwacja i odpowiednie przechowywanie gitary chronią nie tylko od uszkodzeń, ale także zapewniają odpowiednie utrzymanie regulacji i ustawień, które decydują o brzmieniu i stanie technicznym. Dzięki temu instrument jest w każdej chwili gotowy do gry.
Z czasem, nawet początkowo drobne uszkodzenia, zaczynają się nawarstwiać i powiększać, a to prowadzi do kosztownych napraw. Odpowiednie dbanie o gitarę jest szalenie ważne, ponieważ nie tylko wydłuża jej żywotność, ale również wpływa na jakość brzmienia i komfort gry na tym instrumencie.
W naszym artykule udzielimy kilku ważnych wskazówek jak dbać o gitarę i o jej poszczególne elementy budowy.

Jak dbać o gitarę na co dzień?


Wielu początkujących gitarzystów zastanawia się jak prawidłowo dbać o gitarę, aby służyła przez długie lata. Nawet codzienne drobne czynności mogą sprawić, że gitara na długo zachowa swój piękny wygląd i brzmienie. Dobrą praktyką jest chociażby tak prosta czynność jak umycie rąk przed grą i przetarcie strun i całej gitary po zakończeniu gry.
Nie mniej ważnym aspektem codziennych nawyków, które pomagają dbać o gitarę jest przechowywanie gitary w odpowiednim miejscu. Gitara jest instrumentem drewnianym, a co za tym idzie – jest wrażliwa na warunki atmosferyczne. Pamiętaj, aby unikać przechowywania gitary w miejscach zawilgoconych, ponieważ wilgoć wpływa destrukcyjnie na struktury drewna i układy elektroniczne. Podobnie sytuacja wygląda z przechowywaniem instrumentu w zbyt suchych pomieszczeniach i w okolicach źródła ciepła, na przykład przy kaloryferze. Prowadzi to do nadmiernego wysychania drewna, a co za tym idzie, nawet do pękania gitary. Niewskazane są także duże skoki temperatur, ponieważ reagując na ciepło i zimno drewno rozszerza się i kurczy, co również prowadzi do wystąpienia uszkodzeń.
Miejsca zbyt mocno nasłonecznione także nie służą gitarze. Długotrwała ekspozycja na światło słoneczne nie dość, że będzie negatywnie wpływać na drewno, to również może niszczyć lakier i prowadzić do przebarwień, czy blaknięcia koloru.
Kolejnym niedocenianym elementem dbania o gitarę jest jej regularne strojenie. Utrzymywanie gitary w poprawnym stroju nie tylko wpływa na jej brzmienie, ale pomaga utrzymać w dobrej kondycji struny. Regularne strojenie gitary daje możliwość częstego monitorowania stanu strun, a co za tym idzie, szybkiego reagowania na wszelkie oznaki ich zużycia.

Jak przechowywać gitarę?


statyw na gitarę

Sposób przechowywania gitary jest bardzo ważny w kontekście dbania o ten instrument. Wspomnieliśmy już wcześniej o tym, że gitara, jako instrument drewniany, jest bardzo wrażliwa na wpływ czynników atmosferycznych. Nie może więc być przechowywana ani w zbyt wilgotnych, ani w zbyt suchych pomieszczeniach. Jeżeli w pomieszczeniu panuje suche powietrze, na przykład zimą podczas ogrzewania kaloryferem, warto zaopatrzyć się w nawilżacz powietrza. Pozwoli on utrzymywać optymalną wilgotność i stale monitorować poziom nawilżenia powietrza. Optymalna wilgotność w pomieszczeniu, w którym przechowujesz gitarę, powinna wynosić 40-50% - taki zakres pomaga uniknąć pękania i wypaczania się drewna.
Oprócz warunków panujących w pomieszczeniu, ważny jest również sam sposób przechowywania instrumentu. Gitary nigdy nie powinno się opierać główką o ścianę. Jak zapewne zauważyłeś, główka gitary jest wychylona pod pewnym kątem względem gryfu. Takie ułożenie pomaga wygenerować odpowiedni naciąg strun. Opieranie gitary o główkę powoduje zwiększenie sił działających na miejsce łączenia gryfu z główką, ponieważ cały ciężar gitary przenosi się właśnie na to miejsce. Może to doprowadzić do pęknięcia, które będzie dość kosztowne w naprawie.

Bezpieczne sposoby przechowywania gitary, to:

  • odstawianie jej na statyw gitarowy

  • wieszanie na specjalnym haku lub uchwycie gitarowym

  • przechowywanie w futerale lub pokrowcu


Jak chronić gitarę podczas transportu?


futerał na gitarę

Podczas transportu gitara jest narażona na różne uszkodzenia mechaniczne, wilgoć i skoki temperatur, dlatego warto jest zainwestować w solidny futerał lub pokrowiec.
Twarde futerały są najlepszą ochroną przed wstrząsami i uszkodzeniami mechanicznymi. Skutecznie zabezpieczają instrument, ale mają tę wadę, że są dość niewygodne w przenoszeniu i w połączeniu z instrumentem po prostu sporo ważą. Dodatkowo, zajmują więcej miejsca.
Dla osób które nie chcą dużo dźwigać i wolą nosić gitarę na przykład na plecach, lepszym wyborem będzie miękki pokrowiec. Zdecydowanie nie warto oszczędzać na pokrowcu gitarowym. Najlepiej wybrać usztywniany gigbag, który zabezpieczy instrument w stopniu zbliżonym do futerału.

Wybierając pokrowiec zwróć uwagę na:

  • grubość ścianek i rodzaj wyściółki

  • stopień wodoodporności

  • dodatkowe wzmocnienia, na przykład gumy zabezpieczające przed uderzeniem o podłoże

  • jakość zapięć i suwaków

  • jakość szelek na ramiona i uchwytów

  • ilość kieszeni


Jak dbać o drewniane elementy gitary?


kosmetyki do gitary

Pielęgnacja korpusu
Do czyszczenia korpusu gitary używaj miękkiej czystej ściereczki z mikrofibry. Korzystaj ze specjalnych środków do pielęgnacji korpusów gitar, które czyszczą, polerują, nadają gitarze blasku i nie uszkadzają lakieru, na przykład płyn Dunlop 654 Formula 65. Pamiętaj aby wybierać tylko dedykowane preparaty do gitar. Unikaj silnych środków chemicznych, które mogą uszkodzić wykończenie.

Pielęgnacja gryfu
Podobnie jak w przypadku czyszczenia korpusu – gryf gitary czyścimy miękką ściereczką z mikrofibry i z użyciem odpowiednich środków dedykowanych do gitar. Ważnym elementem dbania o gryf jest także regularne sprawdzanie krzywizny gryfu. Pręt napinający powinien być cały czas wyregulowany do optymalnej pozycji, dlatego trzeba co jakiś czas sprawdzić jego wychylenie. Jeżeli nie potrafisz samodzielnie przeprowadzić regulacji krzywizny gryfu gitary, to polecamy powierzyć to zadanie lutnikowi, ponieważ nieumiejętna regulacja może doprowadzić do zniszczenia gryfu.

Pielęgnacja podstrunnicy
O stan podstrunnicy najlepiej zadbać podczas wymiany strun, kiedy mamy do niej ułatwiony dostęp. Najwięcej brudu gromadzi się wzdłuż krawędzi progów, ale warto dokładnie oczyścić całą podstrunnicę. Podobnie jak w przypadku pielęgnacji korpusu i gryfu, do czyszczenia podstrunnicy użyj miękkiej ściereczki z mikrofibry. Korzystaj z płynów przeznaczonych do czyszczenia drewna podstrunnic.
W przypadku nielakierowanych podstrunnic z ciemnego drewna, jak palisander czy heban, warto nałożyć na podstrunnicę olejek cytrynowy. Nawilży on drewno i zapobiegnie pękaniu, a co więcej – przywróci naturalny blask.
Są jednak dwie zasady o których należy pamiętać:

  • Zbyt częste nakładanie olejku na podstrunnicę może doprowadzić do nadmiernego nasiąkania drewna, co w dłuższej perspektywie doprowadzi do jego uszkodzenia. Taki zabieg wystarczy przeprowadzić dwa – trzy razy do roku.

  • Nie nakładaj olejku cytrynowego na nielakierowane podstrunnice z jasnego drewna (na przykład klonowe), ponieważ doprowadzi to do wystąpienia ciemnych przebarwień na drewnie. W takim wypadku pozostaje jedynie czyszczenie podstrunnicy specjalnym płynem do jasnego drewna.


Zadbaj o stan mostka i kluczy.


Dobry stan mostka i kluczy ma bezpośredni wpływ na stabilność stroju i ogólną kondycję instrumentu. Regularna konserwacja tych elementów umożliwia płynną regulację strojenia i optymalne brzmienie.

Mostek
Mostek zbiera sporo kurzu, potu i innych zanieczyszczeń, dlatego należy go regularnie przecierać miękką ściereczką. Mostki metalowe można także czyścić specjalnymi środkami do metalu, ale pamiętaj, aby unikać agresywnych substancji chemicznych. W przypadku mostków ruchomych (na przykład Floyd Rose) przydaje się regularne smarowanie ich ruchomych elementów, takich jak noże mostka. Pomaga to w płynniejszym działaniu mechanizmu, jednak pamiętaj, aby używać tylko odpowiednich smarów przeznaczonych do mostków.
Mostek, zwłaszcza w gitarach elektrycznych wymaga co jakiś czas regulacji. Utrzymywanie elementów mostka w odpowiednich ustawieniach gwarantuje nam poprawnie nastrojony instrument z komfortową akcją strun, który jest w każdej chwili gotowy do gry.

Klucze
Zaniedbane klucze mogą powodować problemy ze strojeniem i płynnością regulacji naciągu strun. Podobnie, jak w przypadku mostka, dobrą praktyką jest przecieranie kluczy odpowiednimi preparatami, które czyszczą i zapobiegają korozji.
Jeśli chodzi o smarowanie kluczy, to wszystko zależy od ich rodzaju. Klucze zamknięte są już fabrycznie naolejowane i uszczelnione, dzięki czemu nie wymagają żadnego smarowania. Inaczej sprawa wygląda w przypadku kluczy otwartych, gdzie zębatki mechanizmu nie są niczym ochronione, a co za tym idzie - są narażone na czynniki atmosferyczne, zabrudzenia i zużywanie smarowania. Mechanizm takich kluczy warto co jakiś czas przeczyścić pędzelkiem, aby wymieść z nich zabrudzenia, Jeśli zachodzi potrzeba, trzeba także dodać odrobinę oleju, który zapewni płynność obrotu.
Warto regularnie sprawdzać śruby mocujące klucze do główki gitary. To ważne, ponieważ poluzowane klucze prowadzą do niestabilności stroju i utrudnienia osiągnięcia precyzyjnego naciągu strun. W takim przypadku śrubki dokręcaj delikatnie tak, aby nie uszkodzić drewna. Jeżeli klucze mają nadmierny luz mechanizmu i powoduje to problemy ze strojeniem, to jest to oznaka zużytych zębatek. Takie klucze trzeba po prostu wymienić na nowe.


Jak dbać o struny w gitarze?


płyn do strun

Od stanu strun zależy brzmienie gitary i poprawne strojenie. Pielęgnacja strun jest kluczowym elementem zapewniającym komfort gry i dobre brzmienie gitary. Zawsze po zakończeniu gry pamiętaj, aby przetrzeć struny suchą ściereczką z mikrofibry. W ten sposób usuniesz z nich pot, brud i resztki naskórka, a to właśnie te czynniki są główną przyczyną korozji strun. Możesz użyć również specjalnego preparatu do czyszczenia i konserwacji strun, który jeszcze lepiej usunie zanieczyszczenia, zabezpieczy struny i utrzyma je w lepszej kondycji na dłużej. Takim właśnie preparatem do czyszczenia strun jest płyn Dunlop 6582 UltraGlide.
Struny są elementem, który się zużywa. Po jakimś czasie samo czyszczenie już nie wystarczy i trzeba po prostu je wymienić. Nawet przy regularnej konserwacji struny tracą swoje walory brzmieniowe i właściwości. Częstotliwość wymiany strun zależy od tego jak często grasz. Jeśli ćwiczysz codziennie, to Twoje struny mogą wymagać wymiany nawet co 2-4 tygodnie. Dla osób rzadko sięgających po instrument jeden komplet strun wystarcza nawet na kilka miesięcy. Oczywiście, na żywotność strun oprócz pielęgnacji wpływa także ich jakość. Na przykład, struny Elixir posiadają specjalną powłokę, która zapobiega przywieraniu do nich zanieczyszczeń, zabezpiecza je przed korozją i pozwala dłużej zachować odpowiednie brzmienie. Struny gitarowe zdecydowanie są elementem, na którym nie warto oszczędzać. Inwestycja w porządny komplet to po prostu dobrze brzmiący i komfortowy instrument na dłuższy czas. Dobrym nawykiem jest również mycie rąk przed grą. Czyste ręce zmniejszają narażenie strun na substancje, które powodują ich osłabienie i korozję.
Podobnie, jak w przypadku drewna – nie bez znaczenia pozostają warunki otoczenia. Struny są podatne na wilgoć i skrajne temperatury, które zmieniają ich napięcie, co prowadzi do szybszego zużycia.


Jak dbać o elektronikę gitary?


Układy elektroniczne występują w gitarach elektrycznych, elektroakustycznych i elektroklasycznych. Ich dobry stan zapewnia czystość sygnału, poprawne działanie i zapobiega powstawaniu zakłóceń. Oczywiście, w przypadku usterki najlepiej jest się skontaktować ze specjalistą, który odpowiednio ją zdiagnozuje i naprawi. Jest jednak kilka sposobów, aby nie narażać układów elektrycznych w gitarze na zniszczenia:

  • Regularnie sprawdzaj gniazdo jack – gniazdo może się poluzować lub zanieczyścić, co prowadzi do przerwania sygnału albo zakłóceń w działaniu. Nakrętka wokół gniazda powinna być cały czas dokręcona i utrzymywać gniazdo w sztywnej pozycji. Poluzowane gniazdo może spowodować zerwanie kabelków połączeniowych.
    Jeżeli gniazdo jest odpowiednio dokręcone, ale zauważysz trzaski lub problemy z dźwiękiem powstające po włożeniu wtyku kabla, to może pomóc wyczyszczenie gniazda. Użyj do tego specjalnego sprayu kontaktowego przeznaczonego do układów elektronicznych.

  • Dbaj o przełączniki i potencjometry – przełączniki i potencjometry z czasem mogą się zabrudzić, co powoduje trzaski, trzeszczenie i przerywanie sygnału. Warto użyć w takim przypadku sprayu kontaktowego, który odpowiednio je wyczyści i nasmaruje, co nada im dawnej świeżości i poprawności działania.

  • Kontroluj stan przetworników – nie należy samemu ingerować w przetworniki gdy dojdzie do awarii, ale warto utrzymywać je w odpowiednim stanie estetycznym i we właściwej odległości od strun. Brud i kurz prowadzą do korozji i przebarwiania estetycznych elementów, takich jak ramki, czy maskownice przetworników. Dobrym nawykiem jest przecieranie ich suchą miękką ściereczką z mikrofibry po każdej grze.
    Przetworniki podsiadają śruby regulacyjne, które pozwalają ustawić ich wysokość, czyli odległość od strun. Co jakiś czas dobrze jest sprawdzić tę wysokość i ewentualnie podregulować, ponieważ za nisko lub za wysoko ustawiony przetwornik wpływa bezpośrednio na pogorszenie brzmienia gitary.

  • Wymieniaj baterie – gitary z aktywną elektroniką wymagają dodatkowego zasilania baterią. Wymieniaj baterię zawsze, gdy zauważysz spadek sygnału lub pogorszenie brzmienia. Dzięki temu unikniesz frustrującej sytuacji, gdy gitara po prostu przestanie wydawać dźwięk, a ty akurat nie będziesz miał zapasowej baterii na wymianę. Ponadto, kontrolowanie stanu baterii i wymiana w odpowiednim czasie pomoże uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji w przypadku rozlania baterii. Prowadzi to najczęściej do kosztownych napraw układu elektronicznego gitary.
    Dobrym nawykiem jest także odłączanie kabla jack z gniazda po skończonej grze, ponieważ w aktywnej elektronice pozostawienie kabla w gnieździe powoduje ciągłe zużywanie baterii, nawet wtedy, gdy nie grasz.

  • Unikaj wilgoci i nagłych zmian temperatur – elektronika, nie tylko ta w gitarze, jest ogólnie bardzo wrażliwa na wilgoć, która po postu prowadzi do korozji, zwarć i niszczenia poszczególnych podzespołów. Skoki temperatur również nie są wskazane, ponieważ prowadzą do skraplania się wilgoci wewnątrz gitary.


Kiedy skorzystać z pomocy lutnika?


progi gitary

Istnieją sytuacje, gdy lepiej samemu nie podejmować się wykonania pewnych czynności związanych z konserwacją gitary. Jeżeli nie masz doświadczenia w regulacji krzywizny gryfu, regulacji mostka, czy ustawianiu akcji strun, to lepiej powierzyć tę sprawę specjaliście, ponieważ samodzielne działania mogą tylko gitarze zaszkodzić. Nie każdy musi się znać na technicznych zagadnieniach związanych z dbaniem o gitarę i dlatego dobrze jest czasem zdać się na lutnika. Gdy zauważysz problemy z akcją, intonacją i brzęczeniem strun, uszkodzenia na progach, pęknięcia korpusu, albo układ elektroniczny w Twojej gitarze zaczyna wydawać niepokojące dźwięki, to lutnik jest właśnie odpowiednią osobą, która powinna się tym zająć. Oddanie gitary do lutnika jest zalecane w sytuacjach, które wymagają bardziej zaawansowanej wiedzy i umiejętności, niż standardowa konserwacja.
Powierzenie gitary co jakiś czas profesjonaliście przynosi same korzyści, takie jak optymalizację ustawień, precyzyjną regulację, doskonałą intonację, utrzymanie progów w dobrym stanie, poprawę estetyki, przegląd elektroniki i dostosowanie instrumentu do Twoich potrzeb.


Jak dbać o gitarę – podsumowanie


Jak widzisz, regularna pielęgnacja gitary jest niezbędna, jeśli chcesz zachować jej brzmienie, wygląd, dobry stan techniczny i komfort gry. Odpowiednie zadbanie o wszystkie elementy gitary, jak korpus, gryf, podstrunnica, struny, osprzęt metalowy i elektroniczny, przedłużają jej żywotność i zapewniają lepsze doznania dźwiękowe. Niezależnie od tego na jakiej gitarze grasz, staranność jej konserwacji przekłada się na jakość gry i satysfakcję z instrumentu.
Zapraszamy do sprawdzenia oferty gitar i akcesoriów gitarowych w sklepie muzycznym MusicAudio. Wybierzesz u nas zarówno swój wymarzony instrument, jak i niezbędne akcesoria i kosmetyki do pielęgnacji gitar. Doradzimy jak zadbać o gitarę, by jej stan techniczny i brzmienie były zawsze na najwyższym poziomie.

Z muzycznymi pozdrowieniami:  Zespół MusicAudio.pl